Johan en Annie Koning zijn al sinds 2004 bezig met het verduurzamen van hun langgevelboerderij. Ze brengen dubbel glas aan, leggen zonnepanelen en isoleren de gevels. In 2017 leggen ze nog meer zonnepanelen en gaan, als een van de eersten in Kronenberg, met hun huis uit 1935 van het gas af. In dit artikel lees je alles over hun verduurzamingsreis en hoe de toekomst eruit ziet.

De volgende nuttige investering voor Johan en Annie? Het plaatsen van airco’s die naast koelte voor verwarming zorgen. “Je verwarmt alleen de ruimte die je nodig hebt en je gebruikt meteen je eigen opgewekte zonne-energie”, vertelt Johan.

De grootste klus in de verduurzamingsreis van Johan en Annie stond in 2023 op de agenda. Beiden besloten te stoppen met werken. Zo hadden ze meer tijd om de klus helemaal zelf uit te voeren: van voorbereiding en veel uitzoekwerk, tot advies vragen en de inkoop van materialen. Daarna konden de handjes uit de mouwen. Het dak van de langgevelboerderij ging eraf. Eerst ontmantelden ze 107 zonnepanelen. De dakpannen haalden ze in goede staat van het dak en stapelden ze netjes op pallets. Vervolgens verkochten ze deze. Heel duurzaam, dus. De spanten van het dak bleken doorgezakt te zijn en moesten verstevigd worden. Ze legden dikke isolatieplaten. Daarom moesten ze ook de muren opmetselen. De klus nam in totaal 6 maanden in beslag.

Vraag en aanbod

De verduurzamingsreis gaat verder: in 2024 verdiept Johan zich in energieopslag. “Zolang de salderingsregeling er nog is, is het energienet één grote accu”, vertelt Johan. “Maar dat verandert in 2027.” Kortom: Johan is ervan overtuigd dat hij nu moet investeren in energieopslag. Met een dynamisch contract wil hij vraag- en aanbodgestuurd energie verhandelen.

Zijn de prijzen laag? Dan slaat hij de zonne-energie op of gebruikt hij energie van het net. Zijn de accu’s vol en de prijzen laag? Dan gaan de zonnepanelen zelfs uit! Zijn de prijzen hoog? Dan levert hij de opgeslagen energie terug aan het net.

Dat lijkt een heel gepuzzel, maar niets is minder waar. Het verhandelen van energie gaat helemaal automatisch. Iedere dag om 15.00 uur zijn de energieprijzen voor de volgende dag bekend. Op basis hiervan berekent de software een oplaad- en ontlaadplan. Op deze manier heeft Johan geen onkosten voor energie. De energie levert hem geld op, waarmee hij de investeringen terugverdient.

De zoektocht naar opslagaccu’s

In juni 2024 plaatst Johan 4 accu’s. Met 107 zonnepanelen wil je namelijk voldoende opslagcapaciteit. De zoektocht naar geschikte accu’s start op een internationale beurs in Amsterdam. Johan besluit zelf met een Chinees bedrijf te onderhandelen. Van tevoren bekijkt hij marktconforme prijzen voor accu’s. Het eindresultaat mag er wezen: uiteindelijk heeft Johan de accu’s drie keer goedkoper dan de marktconforme prijs. En het bedrijf regelt het vervoer tot in de haven van Rotterdam.

Johan betaalt een flinke som geld aan een bedrijf in Hongkong. Nu maar afwachten… Hij ontvangt gelukkig, weliswaar in de Chinese taal, de track en trace van de accu’s. Google Translate biedt uitkomst. Ze volgen de boot tot in Rotterdam. Het installatieproces was niet zo ingewikkeld, vertelt Johan. “Maar het is wel fijn om een technische achtergrond te hebben, net zoals Johan”, vult Annie lachend aan. “Voor een leek is het niet te doen. Je moet dan toch allerlei cursussen en workshops volgen.”

Toekomst

Ondertussen sluit Johan het hele huis aan op een Energy Storing System (ESS) met bijbehorende software. De accu’s communiceren met diezelfde software. Johan ziet nu precies hoeveel energie hij zelf gebruikt, of de accu’s vol zitten en hoeveel energie hij aan het energienet levert. Als op enig moment de stroom uitvalt, dan kan hij zich een aantal dagen redden met de energie in de accu’s. Maar omdat de omvormer dan geen stroom meer krijgt, valt die ook uit en wekt geen energie meer op.

Zijn wens is dat bij stroomuitval alles in huis blijft doordraaien én dat je energie blijft opwekken. Hiervoor moet hij het systeem aanpassen, zodat de omvormer blijft functioneren. “Dat kun je vergelijken met een aggregaat. Die neemt bij stroomuitval ook de systemen over.”

Tips van Johan

“We moeten echt minder fossiele brandstoffen gebruiken.” Maar hoe doe je dat? Als tip geeft Johan aan dat je steeds moet kijken naar wat wel en wat niet kan. Dat is voor iedereen anders. Kijk in ieder geval vooruit en kijk welke kant het op gaat met de energietransitie. De energietransitie heeft veel voeten in aarde, de capaciteit van het elektriciteitsnetwerk is bij lange na niet voldoende. Accu’s belasten het netwerk veel minder. Voor gemiddelde huishoudens is de accu een goed alternatief. Veel plaats neemt een accu niet in. De accu, met een opslagcapaciteit van 15 kWh, is ongeveer 70 cm groot en 50 cm breed. De ruimte waarin de accu staat moet wel vorstvrij zijn. En bij Johan en Annie? Voor hen staat ondertussen de tweede zending accu’s in Rotterdam klaar voor vervoer naar Kronenberg.