’Samen op weg naar energieneutraal in 2030‘ staat onder de borden van de dorpskern Kronenberg. Zou een energiehub aan dit doel kunnen bijdragen? Ron van Enckevort, voorzitter van de werkgroep Energiehub Reindonckweg, vertelt je er alles over.

Volgens Ron is een energiehub een eigen energienetwerk waarin je samen energie opwekt en verbruikt. “En daar komt best veel bij kijken. Het pad naar een hub kan onbegaanbaar zijn. We weten niet hoe de uitwerking van de energiewet in 2026 is. Hoe zit het met de energiebelasting die de overheid in de toekomst rekent of met de transportkosten van het energiebedrijf? Of misschien is de hub wel te klein”, mijmert Ron. Er moet dus eerst worden gekeken naar wat haalbaar is. Daarvoor hebben we in augustus 2024 een werkgroep opgericht.” De werkgroep heeft een routekaart opgesteld en, niet onbelangrijk, EnergieKronenberg heeft voor financiële middelen gezorgd. Die middelen bestaan voornamelijk uit subsidies vanuit gemeente en provincie. “De energiebranche kent helaas geen sponsoren”, grapt Ron.

Toekomstige hub

De toekomstige hub omvat het gebied dat grofweg ligt tussen de Kievitweg, Gruttoweg, Snipweg, Reindonckweg, Venweg en de tussenliggende delen van de Blaktdijk en de Americaanseweg. “Voor de eerste bijeenkomst over de hub waren alle bewoners en bedrijven uit het gebied uitgenodigd. En de aanwezigen zijn goed enthousiast gemaakt.” Ron hoopt dat uiteindelijk 50 tot 80 procent van de bewoners en bedrijven deelneemt. De werkgroep wil eerst inzichtelijk maken hoeveel energie de bewoners verbruiken en hoeveel energie wordt opgewekt. Maar nog belangrijker is te weten op welke momenten energie wordt opgewekt, zodat het verbruik gemanaged kan worden. “Managen betekent adviseren vanuit de hub over het gebruik van (groene) stroom gedurende de dag. Je moet ervoor zorgen dat niet alle bewoners op hetzelfde moment de auto opladen, de was-, afwasmachine of droger laten draaien. Je probeert hierover afspraken te maken binnen de hub, maar bewoners blijven uiteraard zelf verantwoordelijk over hun eigen verbruik.”

Onderzoek

Energiebedrijven hebben onze gegevens over de opwek en het verbruik, maar zij delen deze gegevens niet met anderen. De werkgroep benaderde daarom een bedrijf dat software heeft ontwikkeld waarmee de benodigde gegevens wel geleverd kunnen worden. Die partij zal net na de zomer aan de slag gaan. “Eerst moeten we de bewoners goed informeren over het nut en misschien ook wel noodzaak. Vervolgens moeten de bewoners toestemming geven om hun gegevens over verbruik en productie van energie te delen.” Ron verwacht dat het grootste deel van de circa 60 adressen de gegevens wil delen. “En dan kunnen we echt van start!” Met de gezamenlijke gegevens gaat de werkgroep kijken naar de mogelijkheden voor de hub.

Gunstige prijzen

Je hoeft niet per se zonnepanelen te hebben om deelnemer te zijn van de hub. Als je meedoet in de hub, neem je tegen een gunstigere prijs stroom af bij de hub. “Stroom die is opgewerkt door je buurman, bijvoorbeeld.” Ron begrijpt dat de keuze om nu nog zonnepanelen te leggen minder interessant is door allerlei afgekondigde overheidsmaatregelen. “Maar door deel te nemen in de hub kan het juist wel weer interessant zijn. Je levert immers geen stroom terug aan het energienet, maar aan de hub. Het is zelfs denkbaar dat de energiehub extra zonnepanelen aanschaft.”

“Als deelnemer van de hub betaal je minder energiekosten dan wanneer je stroom afneemt van een energiemaatschappij. In het all-in energietarief van de energiemaatschappij zit energiebelasting. Door minder of geen stroom af te nemen van de energiemaatschappij, kun je voordelen behalen. Daarnaast kun je als deelnemer bij overproductie van eigen stroom waarschijnlijk aantrekkelijker aan de hub leveren dan aan het energiebedrijf.” Tegelijkertijd geeft Ron ook een winstwaarschuwing af, omdat de ontwikkelingen op dit gebied erg snel gaan. De hub Reindonckweg e.o. bevindt zich nog in de opstartfase, waardoor over bijvoorbeeld prijzen nog geen zekerheid kan worden gegeven.

Energieopslag

De toekomstige hub zal in de winter met een energietekort kampen, omdat er dan te weinig zonne- energie is. Het energienetwerk dient dan als achterwacht. In de zomer houd je misschien wel energie over. Daarom moet je het verschil in dag en nacht goed managen, aldus Ron. “Daarvoor is dat onderzoek over opwekken en verbruik zo belangrijk en moeten we de gegevens goed analyseren.”

Wil je energie opslaan? Dan moet je naar mogelijkheden zoeken om energie op te slaan voor een langere tijd. “Een batterij is dan geen optie. Die is prima om een korte termijn van één of twee dagen te overbruggen. Je moet kijken naar bijvoorbeeld warmteopslag in de grond of het omzetten van energie in waterstof. Een andere optie is om het energietekort in de winter aan te vullen met een windmolen. Maar een windmolen levert de opgewekte energie nu nog altijd eerst aan het energienetwerk. De ontwikkelingen in energieopslag gaan op dit moment erg snel, maar eerst eens beginnen bij stap één: samen energie opwekken en verbruiken.”

Netwerken koppelen

“Voor deze hub hebben we geen fysieke plek nodig”, vertelt Ron. De zonnepanelen bij de deelnemers zijn onderdeel van de hub ofwel ‘het zonnepark’ dat via het bestaande stroomnetwerk energie levert. Er wordt geen nieuw kabelnetwerk aangelegd. De bestaande netwerken worden gekoppeld voor het gezamenlijk opwekken en verbruiken van stroom.

Voor het verbruiken van stroom is dan afstemming nodig wie wanneer stroom verbruikt. Ben je bijvoorbeeld met je elektrische auto op het werk? Dan kun je overdag thuis niet laden. Of stel je krijgt het advies op enig moment een was te draaien, maar je hebt geen vuile was… Uiteindelijk bepaalt de gebruiker zelf of hij op dat moment stroom verbruikt.

De energiehub van de toekomst

Een energiehub maakt gebruik van duurzame, groene energie waarbij de winst in eerste instantie zit in het managen van het stroomverbruik. In theorie zou je als deelnemer in de hub een seintje moeten krijgen dat je de droger kunt aanzetten. Of misschien is een automatische sturing naar de droger vanuit de hub in de toekomst ook wel te regelen. De ontwikkelingen in het verwerken van gegevens gaan razendsnel en wellicht kan AI straks wel een rol spelen in het aansturen van apparaten.

Energiehub voor heel Kronenberg

Dit initiatief begint klein, maar uiteindelijk moeten alle huishoudens in Kronenberg mee kunnen doen, vindt Ron. Op het moment dat er een schaalgrootte is die economisch interessant is, levert een hub een positieve bijdrage aan de energietransitie. Maar hoeveel huishoudens dan minimaal moeten deelnemen, is nu nog niet duidelijk. “Het doel van EnergieKronenberg: samen op weg naar energieneutraal 2030, komt dan zeker in beeld.”

De leden van de werkgroep:

● Ron van Enckevort (voorzitter)
● Maria van Enckevort
● Ben Donders
● Huub Vousten
● Peter Sillekens
● Namens EnergieKronenberg begeleiden Geert Claessens, Johan Koning en Hans Kuipers de werkgroep energiehub Reindonckweg e.o.
● Als materiedeskundige is Alex Janssen betrokken